Οικονομική Ενημέρωση και Επενδυτική Προοπτική (Α’ Τρίμηνο 2025)

Οικονομική Ενημέρωση και Επενδυτική Προοπτική – Α’ Τρίμηνο 2025

Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, το διεθνές οικονομικό περιβάλλον βρέθηκε αντιμέτωπο με αυξημένη μεταβλητότητα, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ρητορικής και των ενεργειών του Αμερικανού προέδρου Trump για την επιβολή δασμών σε βασικά εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες. Αυτή η στρατηγική προκάλεσε ανησυχία στις αγορές, ιδίως ως προς τις πιθανές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και την οικονομική ανάπτυξη.

Διεθνής Οικονομία και Γεωπολιτικά

• ΗΠΑ: Παρά την αυξημένη αβεβαιότητα, οι εκτιμήσεις για την αμερικανική οικονομική δραστηριότητα παρέμειναν σχετικά θετικές, με αρκετούς αναλυτές να τοποθετούν την ετήσια ανάπτυξη στο εύρος του 1,5%-2%. Ωστόσο, τα νέα μέτρα προστατευτισμού επιβραδύνουν τις εμπορικές συναλλαγές, επηρεάζοντας αρνητικά τους κλάδους που εξαρτώνται από εισαγωγές ή εξαγωγές (όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η βιομηχανία εξαρτημάτων). Οι αγορές μετοχών κινήθηκαν διορθωτικά (MSCI World -5,8%, MSCI North America -8,6%), ενώ οι ομολογιακές αγορές λειτούργησαν σε μεγάλο βαθμό ως “ασφαλές καταφύγιο” για τους πιο συντηρητικούς επενδυτές.
• Γεωπολιτικά: Παρατηρήθηκε σχετικά ηπιότερη ένταση στο μέτωπο της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής, με τις ΗΠΑ να επιδιώκουν προσωρινή ύφεση, προτείνοντας εναλλακτικές λύσεις ή κατάπαυση πυρός. Οι δηλώσεις της αμερικανικής κυβέρνησης παραμένουν όμως ασαφείς, καθώς συνδυάζουν επιθετική εμπορική πολιτική με στοχευμένες διπλωματικές πρωτοβουλίες.

Ευρώπη

• Οι ευρωπαϊκές αγορές μετοχών παρουσίασαν θετικότερη εικόνα σε σύγκριση με τις αμερικανικές, ιδίως προς το τέλος του τριμήνου, όταν επιβραδύνθηκαν οι μεγάλες ρευστοποιήσεις στις ΗΠΑ. Οι επενδυτές αναζήτησαν τοποθετήσεις σε ευρωπαϊκές μετοχές, προσδοκώντας μεγαλύτερη σταθερότητα, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
• Οι ευρωπαϊκές τράπεζες κατέγραψαν σημαντική άνοδο (+27,5%), εν μέρει λόγω των θετικών αποτελεσμάτων του 2024, αλλά και λόγω προσδοκιών βελτιωμένης κερδοφορίας (συγχωνεύσεις, χαμηλότερες προβλέψεις για μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε ορισμένες χώρες κ.λπ.).
• Οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στο πρώτο τρίμηνο ήταν η Ισπανία (+13,3%), η Γερμανία (+11,3%) και η Ιταλία (+11,3%). Παρά τη διαφαινόμενη κόπωση στη βιομηχανική παραγωγή σε ορισμένες περιοχές, ειδικά η Ισπανία επωφελήθηκε από την αύξηση των υπηρεσιών και τη βελτιωμένη εικόνα του τουρισμού.
• Η Ευρώπη διατήρησε στάση αναμονής αναφορικά με την επιβολή δασμών, αναμένοντας τις τελικές εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις με την αμερικανική κυβέρνηση.

Ελλάδα

• Στο ίδιο κλίμα με τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι ελληνικές τράπεζες ανακοίνωσαν ρεκόρ κερδοφορίας για το 2024, οδηγώντας τον σχετικό τραπεζικό κλάδο σε άνοδο κατά 23,4%. Ο Γενικός Δείκτης, ο οποίος επηρεάζεται έντονα από τις τραπεζικές μετοχές, ενισχύθηκε κατά 14,7%.
• Η εγχώρια οικονομική δραστηριότητα βελτιώνεται, ιδίως στο κομμάτι της οικοδομής (+9,7%), ενώ η αναμενόμενη άνοδος του τουρισμού (λόγω εποχικότητας και αυξημένης ζήτησης) τροφοδοτεί περαιτέρω την ανάπτυξη. Αντίθετα, η λιανική κατανάλωση και οι πωλήσεις αυτοκινήτων παραμένουν υποτονικές, γεγονός που αντικατοπτρίζει αβεβαιότητα στα νοικοκυριά.
• Στο μέτωπο των βασικών μακροοικονομικών δεικτών, η Ελλάδα διατηρεί σταθερές επιδόσεις: πληθωρισμός στο 2,6%, ανεργία στο 8,6% και λόγος χρέους προς ΑΕΠ στο 163,9%. Παρότι το δημόσιο χρέος παραμένει σε υψηλά επίπεδα, τα δημοσιονομικά έχουν βελτιωθεί τα τελευταία δύο έτη, δημιουργώντας περιθώρια ευελιξίας.

Ασία

• Οι ασιατικές αγορές αντιμετώπισαν πιέσεις λόγω της έντασης στο διεθνές εμπόριο (συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών δασμών). Αρκετοί εξαγωγικοί κλάδοι (όπως ηλεκτρονικά, βιομηχανικά μηχανήματα και πρώτες ύλες) επηρεάστηκαν αρνητικά από την αβεβαιότητα γύρω από τους όγκους και το κόστος του διασυνοριακού εμπορίου.
• Ο σεισμός μεγέθους 7,7 Ρίχτερ στη Μυανμάρ και στην Ταϊλάνδη προκάλεσε σοβαρές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και υποδομές. Παρ’ όλα αυτά, η επίδρασή του στις αγορές αποδείχθηκε σχετικά περιορισμένη, πιθανώς λόγω του χαμηλότερου βαθμού ενσωμάτωσης αυτών των χωρών στα μεγάλα διεθνή χρηματοπιστωτικά κέντρα.
• Η Κίνα εμφανίζει ανθεκτικότητα, παρά τις πιέσεις από τη μείωση των καθαρών εξαγωγών, κυρίως λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης στη βιομηχανική παραγωγή (+5,9%) και στις λιανικές πωλήσεις (+4%). Ο πληθωρισμός παραμένει σε αρνητικό έδαφος (-0,7%), γεγονός που υποδηλώνει ότι ενδέχεται να δούμε νέες στοχευμένες πολιτικές στήριξης από το Πεκίνο.
• Η Ιαπωνία υποχώρησε κατά 5% σε χρηματιστηριακό επίπεδο, διατηρώντας ωστόσο θετικούς οικονομικούς δείκτες (πληθωρισμός 3,7%, ανεργία 2,4%) εκτός από τη βιομηχανική παραγωγή που κατέγραψε ελαφρά πτώση (-1,1%).

Επιτοκιακή Πολιτική και Προοπτικές Δεύτερου Τριμήνου

• Η μερική ανάσχεση της πτωτικής τάσης των επιτοκίων είναι ήδη εμφανής, καθώς οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν ενδείξεις αυξημένου πληθωρισμού και γεωπολιτικής αβεβαιότητας. Αναμένεται ευρύτερη στάση αναμονής έως ότου αποσαφηνιστούν οι επιδράσεις των αμερικανικών δασμών στο διεθνές εμπόριο και στην πραγματική οικονομία.
• Οι βιομηχανίες και οι επιχειρήσεις των κλάδων μεταποίησης και εμπορίου θα αναζητήσουν το νέο σημείο ισορροπίας, καθώς οι εφοδιαστικές αλυσίδες ενδέχεται να ανακατανεμηθούν, αναπροσαρμόζοντας το κόστος παραγωγής και μεταφοράς. Αυτή η διαδικασία μπορεί να απαιτήσει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έως ότου οι επιχειρήσεις επανακτήσουν σταθερό ρυθμό επενδύσεων και κερδοφορίας.

Συμπεράσματα

1. Βραχυπρόθεσμη Μεταβλητότητα: Οι διορθωτικές κινήσεις που ξεκίνησαν το πρώτο τρίμηνο αναμένεται να συνεχιστούν και στο δεύτερο, ειδικά εάν κλιμακωθούν οι εμπορικές τριβές.
2. Ανθεκτικότητα σε Μακροοικονομικό Επίπεδο: Οι ΗΠΑ δεν αναμένεται βραχυπρόθεσμα να εισέλθουν σε ύφεση, ενώ η Ευρώπη δείχνει σχετική ευρωστία στους τομείς των υπηρεσιών και του τουρισμού, παρά τις ανησυχίες για χαμηλότερη βιομηχανική παραγωγή σε ορισμένες χώρες.
3. Ευκαιρίες σε Επιλεγμένους Κλάδους: Η τραπεζική κερδοφορία, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, διαμορφώνει μια πιο αισιόδοξη προοπτική για τους σχετικούς κλάδους, αν και δεν λείπουν οι προκλήσεις από τα υψηλά επίπεδα χρέους και τη συνεχιζόμενη ανισότητα στην προσβασιμότητα χρηματοδοτήσεων.
4. Ρυθμίσεις Πολιτικής και Ρευστότητας: Οι κεντρικές τράπεζες παρακολουθούν στενά την πορεία του πληθωρισμού και τη δυναμική της ανάπτυξης. Είναι πιθανή η διατήρηση σταθερής νομισματικής πολιτικής βραχυπρόθεσμα, έως ότου διαφανεί η πραγματική έκταση των επιπτώσεων των δασμών.
5. Μεσοπρόθεσμη Προοπτική: Εφόσον επιβεβαιωθεί ότι δεν προκύπτει ύφεση από τους εμπορικούς περιορισμούς, ένα μέρος της αβεβαιότητας θα υποχωρήσει, δημιουργώντας συνθήκες ομαλοποίησης. Ωστόσο, η όποια αντιστροφή της τάσης θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα επανατοποθετηθούν οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές σε νέα κανάλια εφοδιασμού και εμπορικών συνεργασιών.

Συνολικά, το δεύτερο τρίμηνο του 2025 καλείται να λειτουργήσει ως “δοκιμαστικός σωλήνας” για τη διερεύνηση του πραγματικού αντικτύπου των αμερικανικών δασμών, τόσο σε γεωπολιτικό όσο και σε μακροοικονομικό επίπεδο. Οι επενδυτές και οι επιχειρήσεις οφείλουν να παραμείνουν σε εγρήγορση, διαμορφώνοντας ευέλικτες στρατηγικές ώστε να ανταποκριθούν στις πιθανές ανακατατάξεις στο διεθνές εμπόριο και στη νομισματική πολιτική.